Kadriye Türkan tarafından 2021 yılında gerçekleştirilen Burdur Halk Kültürü Araştırması, Burdur’un kültürel mirasında önemli bir yer tutan atasözleri ve deyimlere ışık tuttu. Araştırma, Burdur halkının yüzyıllardır kullandığı bu sözlerin hem geçmişle bağ kurmamıza hem de unutulmaya yüz tutmuş kültürel değerlerimizi yeniden hatırlamamıza olanak sağladı.
Atasözleri, toplumların ortak geçmişini, tecrübelerini ve değerlerini yansıtan kalıplaşmış sözlerdir. Çoğu zaman yol gösterici bir nitelik taşıyan bu sözler, Burdur gibi kadim kültürlerin yaşam pratiklerini ve dünya görüşlerini anlamamıza olanak tanır.
Burdur’un Hikmet Dolu Atasözleri
Araştırmada, Burdur’a özgü pek çok atasözü gün yüzüne çıktı. İşte o sözlerden bazıları:
-
"Ağaca dayanma kurur, insana dayanma ölür."
Güven konusunda temkinli olmayı öğütleyen bu söz, bireysel çabanın önemine dikkat çeker. -
"Akıllı düşünene kadar deli oğlunu evlendirir."
Kararsızlık ve uzun düşünmenin zaman kaybına neden olabileceğini anlatır. -
"Bakarsan bağ olur, bakmazsan dağ olur."
Emeğin ve ilginin, bir işin sonucunda belirleyici olduğunu vurgular. -
"Çok mal haramsız, çok laf yalansız olmaz."
Fazla sahip olmanın ya da fazla konuşmanın çoğu zaman yanlışlarla ilişkilendirilebileceğini ifade eder.
Evrensel Bir Gelenekten Yöresel Yorumlar
Atasözleri her ne kadar evrensel bir nitelik taşısa da, Burdur halkı bu sözlere kendi kültürel yorumunu katmayı başarmış. Örneğin, “Davulun öttüğü yere dumanın tüttüğü yere git” atasözü, misafirperverliği ve sosyal bağların önemini vurgular.
Unutulmuş Değerleri Hatırlatan Sözler
Bu atasözleri, büyüklerimizin sıkça kullandığı, genç nesillerin ise giderek az duyduğu kalıplardır. Bu çalışma sayesinde Burdurlular, unutulmaya yüz tutmuş bu değerleri hatırlayarak kültürel bağlarını yeniden güçlendirebilirler.
Geçmişten Günümüze Bir Köprü
Burdur’un atasözleri, sadece birer söz değil; aynı zamanda geçmişle bugün arasında bir köprüdür. Hayata dair derin anlamlar taşıyan bu sözler, hem Burdur halkının hem de genel olarak Türk kültürünün ne kadar zengin bir mirasa sahip olduğunu gösteriyor.
Burdur’un atasözleri, hem bu kültürü yaşatmak hem de geleceğe taşımak isteyenler için önemli bir rehber olmaya devam ediyor. Bu bilgelik dolu sözler, sadece Burdurlular için değil, herkes için birer hayat dersi niteliğinde.
