"Dolap çevirmek" deyiminin ilginç hikayesi

Dilimizde sıkça kullanılan "dolap çevirmek" deyimi, hile, düzen veya gizli işler yapmak anlamına gelir. Bu deyimin kökeni, Osmanlı dönemindeki bir yardımlaşma pratiğine dayanmaktadır.

Deyimin Ortaya Çıkış Hikayesi:

• Osmanlı döneminde haremlik ve selamlık bölümleri arasında yer alan, silindirik bir dolap vardı. Bu dolap, ihtiyaç sahiplerine yardım etmek amacıyla kullanılırdı.
• İhtiyaç sahipleri, kimseyle yüz yüze gelmeden bu dolap aracılığıyla yemek veya yardım alırdı. Dolap çevrilip ihtiyaç sahibine ulaşan yardımlar, gizlilik esasına dayanıyordu.
• Ancak zamanla, evdeki gençler, bu dolaplara evlenme taleplerini içeren mektuplar koymaya başladı. Aile büyükleri bu gizli mektuplaşmaları fark edince, "Ne dolaplar çeviriyorsun?" diyerek gençleri uyarırlardı.

Deyimin Anlamı:

Bu örnekte olduğu gibi, tamamen gizli ve planlı şekilde yürütülen işler, "dolap çevirmek" deyimini oluşturmuştur. Hem yardım amaçlı hem de gizli işlerin yürütüldüğü bu dolap, deyimin anlam dünyasına katkı yapmıştır.