Enflasyon karşısında vatandaşlar hangi alanlarda tasarruf yapabiliyor, nerelerden kısmak zorunda kalıyor? Burdur sokaklarında yaptığımız röportajlarla bu sorunun yanıtını aradık.
Görüştüğümüz vatandaşların büyük çoğunluğu tasarruf yapmanın artık lüks hale geldiğini ve temel ihtiyaçlar dışında herhangi bir harcama yapamadıklarını dile getirdi. Kimileri üretime yönelerek, kimileri en uygun fiyatlı ürünleri tercih ederek, kimileri de evde doğalgaz ve elektrik kullanımını minimuma indirerek bütçelerini dengelemeye çalışıyor. Ancak bazı vatandaşlar, her ne yaparlarsa yapsınlar giderlerin gelirleri aştığını ve tasarruf yapmanın artık neredeyse imkânsız hale geldiğini ifade ediyor.
“Tasarruf Yapma Şansımız Yok”
Burdur’da tarımla uğraşan Mehmet Bülbül, üretici olmasına rağmen tasarruf yapamadığını belirterek artık maliyetlerin hesaplanamaz bir hale geldiğini ifade ediyor:
“Tasarruf falan yapamıyoruz, almak zorundayız mecburen. Kendim üreticiyim, fideleri bu sene 50 liraya aldık. Kar-zarar belli olmuyor. Köylünün tasarruf yapma gibi bir şansı yok.”
Üretici olmasına rağmen girdi maliyetlerinin yüksekliği sebebiyle kazancının eridiğini belirten Bülbül, tarımsal üretimin sürdürülebilirliği için desteklerin artırılması gerektiğini dile getiriyor.
“Tasarruf Etmeye Çalışıyorum Ama Param Avuçlarımdan Kayboluyor”
Ömer Bozdemir ise tasarruf yapmanın artık mümkün olmadığını, eline geçen paranın hızla eridiğini söylüyor:
“Ne tasarrufu yav! Maalesef yapamıyorum, tasarruf sıfır bende. Bulursam savurma dersen bol! Valla kısarım diye uğraşıyorum ama bir yandan sıksan diğer yandan akıp gidiyor. Şunu da sermaye olarak kenara koyarım diyebileceğim bir şey yok. Yakında soluduğumuz havadan da para alınacak!”
Ömer Bozdemir’in ifadeleri, halkın genelinde artan fiyatlar karşısında çaresizlik hissinin yaygınlaştığını gözler önüne seriyor.
“Marketlerde ve Pazarlarda Kampanyaları Kovalıyoruz”
Fiyatların hızla değiştiği pazarlarda en ucuz ürünleri almaya çalıştığını söyleyen Havva Sönmez, alışveriş alışkanlıklarını değiştirdiğini ve ihtiyaçlarını en ekonomik şekilde karşılamaya çalıştığını belirtiyor:
“Genelde kampanyalı mal alıyoruz. Marketlerde, pazarda en ucuzunu seçiyorum. Altıdan sonra gelsen bu pazara %50 fiyat değişir. Pazartesi ile Salı günü arasında bile fiyat fark eder. Evde de tasarruf yapıyoruz, makineleri kısa programda çalıştırıyorum. Elektriği ve suyu gereksiz kullanmamaya özen gösteriyorum. Ürettiğimiz zaman daha kârlı oluyor.”
Ev ekonomisinde gıda israfını önleme, düşük enerji tüketimi ve kontrollü harcama gibi yöntemlerle bütçeyi korumaya çalışan Sönmez, çözümü bireysel yöntemlerde bulduğunu söylüyor.
“Tasarruf İçin Kumar Oynamak Zorundayım”
Ekonomik sıkıntılar nedeniyle fatura ödemek için kumar oynamak zorunda kaldığını söyleyen ismini vermek istemeyen bir vatandaş ise durumun ne kadar vahim hale geldiğini gösteriyor:
“5000 TL doğalgaz faturası gelmiş, cebimde 500 TL var. Sanalda bunu artırıp mecburen ödemek için oynuyorum. Bu hale düştüm. Başka türlü tasarruf yapabileceğim hiçbir şey ve yöntem yok.”
Bu ifadeler, bazı vatandaşların ekonomik zorluklar karşısında çaresizce çözüm aradığını ve riskli yollara başvurmak zorunda kaldığını gösteriyor.
“Ben Parayı Veriyorum, Tasarruf Patron Hanımda!”
Ev bütçesinin yönetimini eşine bıraktığını söyleyen İsmail Kuzucu, evdeki tasarrufun tamamen eşinin kontrolünde olduğunu dile getiriyor:
“Bende tasarruf yok. Patron hanım, ben sadece parayı veriyorum, tasarrufu da harcamayı da o yapıyor. Ben sadece taşımacılık yapıyorum.”
Bu tür durumlar, kadınların ev ekonomisini yönetmedeki etkin rollerini ve aile bütçesini idare etme konusundaki stratejilerini gözler önüne seriyor.
“Evde En Küçük Şeyi Bile İsraf Etmiyorum”
Fatma Kuzucu ise tasarruf konusunda gıda israfını önlemeye ve ev giderlerini en aza indirmeye odaklanıyor:
“Ben öyle tasarruf yaparım ki… Bir kere hiçbir şeyi atmıyorum. Yiyeceğimiz kadar alıp çürümesine, küflenmesine asla izin vermem. Apartmanda en düşük doğalgaz faturası gelen biziz. Böylelikle yılda ortalama en az 6-7 bin TL tasarruf ediyorum.”
Gıda ve enerji israfını önleyerek tasarruf sağlamaya çalışan Fatma Kuzucu’nun uyguladığı yöntemler, kontrollü tüketimin bütçeye sağladığı katkıyı gösteriyor.
Burdurlu Vatandaşların Ortak Noktası: Tasarruf Yapmak Her Geçen Gün Daha Zor!
Sokakta yaptığımız görüşmeler gösteriyor ki, Burdur’da vatandaşlar farklı yöntemlerle tasarruf etmeye çalışsa da ekonomik zorluklar karşısında tasarruf yapmanın giderek imkânsız hale geldiğini düşünüyor.
Kimi üretime yönelerek, kimi harcamalarını kısarak, kimi de riskli yollar deneyerek ekonomik sıkıntılarla başa çıkmaya çalışıyor. Ancak ortak kanı şu ki, artan fiyatlar karşısında tasarruf artık sadece bir tercih değil, zorunluluk haline gelmiş durumda.
Ekonomik dalgalanmaların devam ettiği bu dönemde, vatandaşların bütçelerini koruyabilmesi için daha fazla destek ve sürdürülebilir çözümler gerektiği ortada. Burdur’da yaşayanlar, enflasyonun baskısı altında geçim mücadelesi verirken, her geçen gün daha fazla fedakârlık yapmak zorunda kalıyor
