Zaman değişti, hayat hızlandı… Ama çocukluğumuzun o unutulmaz bayram sabahlarında, ceplerimize gizlice bırakılan renkli şekerlerin tadı hâlâ damağımızda. Plastik ambalajların yerini cam kavanozlar, aromalı dolguların yerini ise meyve kokulu renkli drajeler almıştı bir zamanlar. Bayramların vazgeçilmezi olan eski bayram şekerleri, Burdur gibi Anadolu’nun pek çok yerinde hâlâ hem bir hatıra hem de bir lezzet olarak yaşatılmaya devam ediyor.
Eskiden bayram demek; köşe başındaki bakkalda rengârenk drajelerin cam fanuslara dizildiği, çocukların göz hizasına gelen raflarda sabırla sıra beklediği günler demekti. En çok da limonlu, portakallı, tarçınlı sert şekerler rağbet görürdü. Bir de kimileri için unutulmaz olan meyankökü şekeri vardı ki, o buruk ama derin tadıyla çocukların dilini morartır, büyüklerin ise gençlik anılarını canlandırırdı.
Bu şekerler sadece damakta değil, hafızada da iz bırakırdı. Renkli kağıtlara sarılı, uçları burgu yapılmış klasik bayram şekerleri, evlerin baş köşesine konur; misafire ikram edilir, çocuklara mendille birlikte verilir, bazen de el öpmeyene verilmezdi.
Burdur’da Bayram Tadına Gelenek Sahip Çıkıyor
Burdur’un eski esnaflarından ve hâlâ geleneksel yöntemlerle bayram şekeri satan Mehmet Amca, bu lezzetlerin sadece tatlı olmadığını, aynı zamanda bir kültür taşıyıcısı olduğunu söylüyor:
“Şimdiki çocuklar çikolata istiyor, ama bizim zamanımızda o renkli taş şekerleri almak bile bayramın en güzel anıydı. Torbaya koyardık, hemen yemezdik. Biriyle paylaşmak da bayramın şartıydı.”
Burdur’un bazı mahalle bakkalları hâlâ nostaljik şekerleri cam fanuslarda saklayarak çocukluk anılarını yaşatıyor. Bayramdan bayrama özellikle kırsal mahallelerde, bu geleneksel şekerlere olan talep artıyor. Çocuklar o tatları ilk kez denerken, büyükler ise çocukluklarına kısa bir yolculuk yapıyor.
Sadece Tat Değil, Bir Bayram Ritüeli
Eski bayram şekerleri, yalnızca ağızda eriyen bir tat değil; el öpmeyle başlayan bayramlaşmaların, mendile sarılı hediyelerin, bahçede koşturan çocukların, tahta sandalyelerde oturan dedelerin bir parçasıydı. O günlerde şekeri alan çocuk yalnızca bir tat değil, sevgi, gelenek ve saygı da alırdı.
Unutulan Tatları Hatırlamak İçin Bir Neden
Günümüzde her ne kadar fabrikasyon ürünler, rengârenk paketli çikolatalar ön planda olsa da, eski bayram şekerleri özellikle kültürel değerleri yaşatmak isteyen aileler ve organizasyonlar tarafından yeniden tercih ediliyor. Bazı yöresel üreticiler, nostaljiye duyulan bu özlemi karşılamak için geleneksel tariflerle üretime devam ediyor.
Çocukluk şeker tadında kalır bazen. Bayramlar da öyle… Unutulmasın diye, geçmişin o küçük ama kıymetli detaylarına yeniden bakmak gerek. Eski bayram şekerleri, sadece bir tat değil; geçmişin kalbimizde bıraktığı tatlı bir izdir.
