Ülkemizin dört bir yanı kültürel zenginliklerle dolu. Özellikle konuşma dilimizdeki ağız farklılıkları, bölgeden bölgeye değişiklik gösteriyor ve bu da hitap şekillerinde kendini belirgin şekilde hissettiriyor. Artık pek çoğumuzun bildiği ve bölge farkı olmaksızın kullandığımız hitap şekillerine bir göz atalım dedik. İşte Türkiye'de en çok kullanılan bazı hitap şekilleri ve kökenleri:
1. La Bebe (Ankara)
Ankara’ya özgü bu hitap şekli, samimi ve dostane bir sesleniş. "La Bebe" ifadesi, genellikle arkadaşlar arasında kullanılır ve Ankara’nın şirin ağız özelliklerini yansıtır. Bir Ankaralı tanıyorsanız, bu hitabı duymanız muhtemeldir.
2. Hafız (Sakarya)
Sakarya ve çevresinde kullanılan bu hitap şekli, karşıdaki kişiye saygınlık yükler. Aynı bölgede sıkça duyulan bir diğer hitap ise "Adaş." İki kişi isimleri aynı olduğunda birbirine bu şekilde seslenir.
3. Sağdıç (Balıkesir)
Balıkesir’de arkadaşlık ve yoldaşlık anlamında kullanılan bu hitap şekli için damat olmanıza gerek yok. Sağdıç, en yakın arkadaşınıza hitap ederken kullanabileceğiniz, derin bir dostluk ifadesi taşıyan bir kelimedir.
4. Ortak (Konya)
Konya’da en çok duyulan hitap şekillerinden biri olan "Ortak," yol arkadaşı veya sıkı dost anlamında kullanılır. Samimiyetin ve paylaşımın ifadesi olarak tercih edilir.
5. Göbel (Çorum)
Çorum’da, "Göbel" kelimesi yaramaz veya afacan çocuk anlamına gelir. Günümüzde ise bu kelime, arkadaşlar arasında dostça bir hitap olarak kullanılmaktadır.
6. Ellam (Çankırı)
Çankırı ve Orta Anadolu’da kullanılan bu kelime, Arapça "Allahü alem" yani "Allah bilir" ifadesinden gelir. "Ellam" kelimesi, zamanla dönüşerek günümüzde bu hale gelmiştir ve sohbet sırasında dikkat çekmek için kullanılır.
7. Rafık (Gaziantep)
Gaziantep’e özgü olan "Rafık" kelimesi, dost veya arkadaş anlamına gelir. "Rafığım" şeklinde kullanılarak, yakın arkadaşlara samimi bir hitap yapılır.
8. Bak hele - Bizim oğlan - Bizim kız (Uşak)
Uşak’ta en çok kullanılan bu üç hitap şekli, oldukça samimi ve sıcak bir üslup taşır. "Bak hele," dikkati çekmek için kullanılırken, "Bizim oğlan" ve "Bizim kız" aileden biri ya da çok yakın bir dost anlamında kullanılır.
9. Bilader (İzmir)
İzmir’de "Birader" kelimesi, yöresel ağızda "Bilader" şeklinde yerleşmiştir. Genellikle arkadaşlar arasında sıklıkla duyulan bir hitap şeklidir.
10. Voyn (Antalya)
Antalya ve çevresinde kullanılan bu hitap şekli, "Hey" veya "Naber?" anlamında dostça bir sesleniş olarak karşımıza çıkar.
11. Bak Bi (Burdur)
Burdur'da kullanılan "Bak Bi" ifadesi, genellikle sohbet sırasında dikkati çekmek ya da bir şeyi göstermek amacıyla kullanılır. Yerel halkın günlük konuşmalarında sıkça duyabileceğiniz bu hitap şekli, Burdur’a özgü bir sıcaklık taşır.
Her bölgenin kendine has sesleniş ve hitap şekilleri, Türkiye’nin dil zenginliğini ve kültürel çeşitliliğini gözler önüne seriyor. Bu ifadeler, yerel ağızların günlük yaşamdaki etkisini ve samimi iletişim tarzlarını yansıtıyor.
Fotoğraf : gzt