Hz. Ömer (radıyallâhu anh), 581 yılında Mekke’de dünyaya gelmiştir. Peygamber Efendimiz’den (Sav) 10 yaş kadar küçüktür. Hz. Ömer (ra) yani Ömer bin Hattab Hz. Ebubekir‘den (ra) sonraki ikinci halifedir.
Hz. Ömer (ra) “Göklerde ve yerde ne varsa Allah’ı tesbih etmektedir…” diye başlayan Kur’an ayetlerinden (Taha ve Hadid surelerinin ilk ayetleri) etkilenerek Müslüman olmuştur. Hz. Ömer’in (ra) en çok bilinen kişilik özelliği adaletli olmasıdır. Hz. Ömer’in adaleti diye kavram müslümanların önem ve örnek verdiği bir husustur.
Hz. Ömer (ra), müslüman olduktan sonra Hz. Peygamber’in (Sav) ahlâk ve terbiyesi ile yetişmiş. Şefkat, merhamet, hak ve adalet abidesi bir müslüman daha sonrada halife olmuştur. Hz. Ömer olaylara tarafsız bakabilen biridir. Kendisine intikal eden olaylarda devamlı Kuran-ı Kerim ve Sünnet penceresinden bakarak, onları esas alarak hüküm vermiştir.
Hz. Ömer’in (ra) adaleti ile ilgili örnekler
- Hz. Peygamber’in (Sav) vefat etmesinin ardından halifelik için kendisi düşünülsede Ensar ve Muhacir’in halifelik sebebiyle arasının açılacağını sezmiş ve bunun üzerine Hz. Ebubekir’i (ra) halife ilan etmiş ve kendiside ona biat etmiştir.
- Kendisinden sonra halife olması düşünülen oğlu Abdullah bin Ömer’i bu görev için yeterli görmemiştir. Kendi oğlu olmasına rağmen adaletli ve tarafsız davranışı ile örnek olmuştur.
- Kendisi mütevazı bir yaşamı benimseyerek lüks sayılacak tüm işlerden uzak durmuştur.
- Atadıkları kadılara nasıl davranmaları gerektiğini devamlı anlatmıştır.
- İslam devletindeki ilk hapishane Hz. Ömer döneminde açılmıştır.
- Önemli meselelerde şahsi karar almaktan uzak durmuş, istişareler yaparak Müslümanlar için hayırlı olacak kararları almıştır.
- Kendinin emrindeki tebaasınıda her zaman yönetime dahil etmiştir.
- Kadıları görevlendirmeden önce mal varlıklarını kaydettirip görev döneminde olağan dışı artış olanları araştırmıştır.
- Fethedilen bölgelerde Müslüman olmayanları zorlamayıp can, mal ve inanç hürriyetlerini koruma altına almıştır.
Hz. Ömer’in (ra);
“En çok sevdiğim kimse bana ayıp ve kusurlarımı haber veren kimsedir.“
“Allah’a hamd olsun ki içimizde, Hz. Muhammed sallâllâhu aleyhi ve sellem’in ashâbından, yanlışımı gördüğünde beni îkaz edecek kardeşlerim var.“
diyerek şükretti bilinmektedir. (İbn-i Ebî Şeybe)
