Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi (MAKÜ), embriyo üretim izni alan ilk üniversite olarak, üniversite çiftliği dışındaki embriyo transfer çalışmalarına başladı. MAKÜ bünyesinde yaklaşık 6 yıl önce kurulan ve son üç yıldır embriyo üretimi gerçekleştiren Genetik ve Embriyo Teknolojileri Uygulama ve Araştırma Merkezi (GETEM), yüksek genetik potansiyele sahip ırklardan daha fazla yavru almak isteyen yetiştiricilerin taleplerini karşılıyor.
Tarım ve Orman Bakanlığı'ndan embriyo üretim izni alan MAKÜ, bu projeyle hem bölgeye hem de ülke ekonomisine katkı sağlamayı ve embriyo transferi yoluyla kaliteli damızlık sığır konusunda dışa bağımlılığı azaltmayı hedefliyor. Çalışmalar Burdur merkez ve ilçe köylerinde yürütülmeye başlandı.
Embriyo Transferinin Başarı Hikayesi
MAKÜ tarafından Bucak’ta altın işletme belgesi verilen Aysel Karagöz çiftliğinde gerçekleştirilen embriyo transferi hakkında konuşan İşletme Müdürü Osman Akay, bu işlemin kendi üretimlerine büyük fayda sağladığını belirtti. Akay, "Embriyo transferi için laboratuvar ortamı ve ehil bir ekip gerekiyor. Bizim kendi imkanlarımızla embriyoları toplayıp tekrar nakletmemiz imkansızdı. Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi bu konuda büyük destek sağladı," dedi.
Akay, embriyo transferi sayesinde normalde bir yılda bir buzağı alabilecekleri hayvanlardan, yılda 10-15 embriyo elde edebildiklerini ve bu embriyoları taşıyıcı annelere aktararak üretimlerini hızlandırdıklarını ifade etti. Bu yöntemle daha yüksek verim ve sürdürülebilir bir sürü elde ettiklerini vurguladı.
GETEM’in Sahadaki İlk Adımları
Embriyo Teknolojileri Uygulama ve Araştırma Merkezi (GETEM) Müdürü Prof. Dr. Yunus Çetin, 6 yıl önce başladıkları embriyo üretim projesinde artık sahaya açılmaya başladıklarını belirtti. Çetin, "İşletmede süt verimi yüksek ineklerde embriyo üretimi gerçekleştirdik. Bu embriyoları genetik olarak daha düşük düvelere transfer ederek, yüksek genetikli yavrular elde ediyoruz. Normalde yüksek verimli 4 inekten bir yılda 4 buzağı alabilecekken, bu yöntemle 20-25 buzağı alabiliyoruz," dedi.
Türkiye'de embriyo transferinin yaygın bir uygulama olmadığını belirten Çetin, MAKÜ’nün bu alanda öncü olduğunu ve üniversite çiftliğinde kurdukları sistemin sahada uygulanmaya başlandığını söyledi. Çetin, "Başarılı işler yapmalıyız ki, sahada sorun yaşanmasın. Artık oturmuş bir sistem var ve bu teknolojiyi sahada kullanıyoruz," diyerek sözlerini tamamladı.
Bölge ve Ülke Ekonomisine Katkı
MAKÜ’nün embriyo transfer çalışmaları, bölge ve ülke ekonomisine önemli katkılar sağlamayı hedefliyor. Bu projeyle kaliteli damızlık sığır üretiminde dışa bağımlılığın azalması ve yerli üretimin artırılması planlanıyor.
