Stokçuluk, genellikle ekonomik veya piyasa bağlamında kullanılan bir terimdir. Temel olarak, bir kişi veya kurumun büyük miktarda mal veya varlık edinerek bunları depolaması veya saklaması anlamına gelir. Stokçuluk yapmak suç mu ve cezası ne kadar sorusu ise son zamanlarda en çok yanıtı aranan sorulardır.
Stokçuluk, bir yatırım stratejisi olarak da kullanılabilir. Özellikle belirli bir mal veya varlıkta arz ve talep dengesinin değişeceği ve fiyatların artacağı öngörüldüğünde, bu malı büyük miktarda satın alıp saklamak, gelecekteki kar elde etme amacı güdülebilir. Ancak bu strateji riskli olabilir çünkü fiyatlar beklenenin aksine düşebilir ve stoklanan malın değeri azalabilir, böylece yatırımcı zarar edebilir.
STOKÇULUK YAPMAK SUÇ MU?
Stokçuluk, bir malın fiyatını yapay olarak yükseltmek amacıyla o malı stoklamak anlamına gelir. Bu eylem, tüketiciye zarar verdiği için birçok ülkede yasaklanmıştır. Tüketici haklarına aykırıdır ve haksız rekabet oluşturmaya yol açabilir.
Stokçuluk, özellikle acil ihtiyaç duyulan ürünlerde (örneğin, doğal afetler sonrası temel ihtiyaç maddeleri) ciddi sonuçlara yol açabilir. Bu nedenle, birçok ülkenin yasaları stokçuluğu düzenlemekte ve cezai yaptırımlar uygulamaktadır.
STOKÇULUK CEZASI NE KADAR?
Stokçuluk, Türk Ceza Kanunu'na göre suç olarak kabul edilmektedir. Bu suç, TCK 240. maddesinde şu şekilde tanımlanmıştır: "Belli bir mal veya hizmeti satmaktan kaçınarak kamu için acil bir ihtiyacın ortaya çıkmasına neden olan kişi, altı aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır." Yani stokçuluk yapan kişiler, mal veya hizmeti piyasada tutarak fiyatları yapay olarak yükseltmeye çalıştıklarında hukuki yaptırımla karşılaşabilirler.
Ayrıca, Türkiye'de fahiş fiyat ve stokçuluk cezalarının artırılmasını içeren bir kanun teklifi kabul edilmiştir. Düzenleme ile fahiş fiyatta uygulanan ceza tutarı 100 bin liradan 1 milyon liraya, stokçulukta ise 1 milyon liradan 12 milyon liraya yükseltilmiştir. Bu sayede stokçuluk yapan kişilere daha caydırıcı cezalar verilmektedir.
